Trauma może pozostawić głębokie blizny emocjonalne, które wpływają na codzienne funkcjonowanie i jakość życia. Wraz z tradycyjnymi metodami terapii coraz więcej osób zwraca się ku alternatywnym formom wsparcia, takim jak masaże. Zabiegi te nie tylko przynoszą ulgę fizyczną, ale mogą mieć także pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne, pomagając w procesie gojenia się traumy.
Masaż nie tylko łagodzi ból i poprawia funkcje fizyczne, ale także korzystnie wpływa na stan psychiczny. W dzisiejszym zglobalizowanym i często stresującym świecie technika ta staje się ważnym narzędziem w radzeniu sobie z napięciem i niepokojem. Poprzez stymulację receptorów nerwowych masaże mogą skutecznie redukować poziom stresu oraz promować uczucie spokoju i odprężenia [1].
Wpływ masażu na stan psychiczny
Kontakt fizyczny i troskliwa uwaga terapeuty są w stanie pomóc w odbudowie zaufania i poczucia bezpieczeństwa u osób dotkniętych traumą lub doświadczających trudności emocjonalnych. Regularne sesje masażu mogą być czasem przeznaczonym wyłącznie dla siebie, w którym można odciąć się od codziennych zmartwień i skupić na relaksie oraz regeneracji zarówno ciała, jak i umysłu.
Masaż to nie tylko fizyczna terapia, ale także forma wsparcia psychologicznego, która może pomóc w lepszym radzeniu sobie z życiowymi wyzwaniami oraz w poprawie ogólnego samopoczucia. Dlatego coraz więcej osób decyduje się na regularne sesje masażu nie tylko dla korzyści fizycznych, ale także psychicznych i emocjonalnych, jakie niesie ze sobą ta terapia [2].
Korzyści z masażu w radzeniu sobie z traumą
Rozluźnienie napiętych mięśni: trauma często prowadzi do nadmiernego napięcia mięśniowego, co może powodować chroniczny ból i dyskomfort. Jest to spowodowane problemami psychosomatycznymi, a więc chorobami, dolegliwościami, które mają swoje źródło w nadmiernym stresie, ale też zaburzeniami emocjonalnymi. Masaż pomaga w rozluźnieniu tych napięć, niepokoju, nerwów, co przynosi ulgę fizyczną i emocjonalną.
Jak powszechnie wiadomo, ciało wpływa na psychikę, a psychika na ciało. Praca nad jednym z tych obszarów będzie przynosiła korzyść innemu, a dzięki temu poprawi się jakość życia. Masaż, pomagając rozluźniać nasze mięśnie, w których bardzo często powstają napięcia związane ze stresem, będzie przekładał się na ogólnie rozumiany relaks i spokój psychiczno-emocjonalny.
Redukcja poziomu stresu i lęku: dotyk jest jednym z najpotężniejszych narzędzi terapeutycznych. Masaż stymuluje uwalnianie endorfin, hormonów szczęścia, które zmniejszają poziom stresu i lęku. Regularne sesje masażu mogą zatem pomóc w regulowaniu reakcji organizmu na stresujące sytuacje.
Dotyk aktywuje obszar mózgu znany jako kora orbitofrontalna, który jest powiązany między innymi z wywoływaniem współczucia. Będąc przyjaznym, jest w stanie budować więzi emocjonalne i wzmacniać zaufanie, jednocześnie redukując stres oraz zapewniając poczucie bezpieczeństwa i spokoju przed potencjalnym niebezpieczeństwem [3].
Odbudowa zaufania i bezpieczeństwa: osoby doświadczające traumy często mają trudności z zaufaniem innym oraz poczuciem bezpieczeństwa we własnym ciele. Masaż wykonywany przez wykwalifikowanego terapeutę może być bezpiecznym miejscem, w którym osoba dotknięta traumą doświadczy pozytywnego kontaktu fizycznego.
Integracja ciała i umysłu: trauma prowadzi często do rozdźwięku między ciałem a umysłem. Jest to tak zwana dysocjacja. Doświadczenia traumatyczne zakłócają zdolność do prawidłowej regulacji stanów emocjonalnych. Ludzkie ciało wydaje się być wtedy w stanie „zamrożenia”, co jest wynikiem poczucia oddzielenia [4].
Mechanizm dysocjacji powoduje, że emocje stopniowo oddzielają się od myśli i zachowania. Nieczucie staje się coraz bardziej powszechne, ponieważ pomaga to w zmniejszaniu stresu [5]. Masaż może pomóc w przywróceniu równowagi poprzez integrację doznań fizycznych i emocjonalnych. Poprzez świadomość ciała i oddechu osoba doświadczająca traumy ma możliwość na nowo połączyć się ze sobą.
Wspieranie procesu gojenia: masaż może być integralną częścią procesu gojenia się traumy, pomagając osobie nią dotkniętej w odzyskaniu kontroli nad własnym ciałem i umysłem. Regularne sesje masażu mogą pomóc w zmniejszaniu objawów PTSD (zespół stresu pourazowego) oraz poprawie ogólnego samopoczucia. PTSD rozwija się, gdy organizm nie potrafi powrócić do równowagi po traumie i nadal w sposób przesadny reaguje na stres. Wynika to z zaburzenia w regulacji stanów pobudzenia, które jest spowodowane przez rozregulowanie układów neuroendokrynnych odpowiedzialnych za reakcję na stres. W PTSD nawet małe bodźce związane z traumą mogą wywoływać silną reakcję stresową, co prowadzi do występowania objawów [6].
Masaż może być skutecznym narzędziem w procesie radzenia sobie z traumą, oferując ulgę zarówno fizyczną, jak i emocjonalną. Ważne jest jednak, aby był on wykonywany przez wykwalifikowanego terapeutę, który ma doświadczenie w pracy z osobami dotkniętymi takim doświadczeniem i potrafi dostosować techniki do ich indywidualnych potrzeb. Dla wielu ludzi dotkniętych traumą masaż może być częścią kompleksowego planu leczenia, który wspiera ich drogę do zdrowia i dobrostanu psychicznego.
Natalia Tatarczuch
Socjolog&Coach
Przypisy
1. P. Mizgier, K. Kassolik, W. Andrzejewski, Skuteczność serii 10 zabiegów masażu klasycznego w zespole bólowym dolnego odcinka kręgosłupa, „Rehabilitacja w praktyce”, 2009, 3, s. 44-46.
2. M. Dymacz, M. Materkowski, Wpływ masażu na psychofizyczny aspekt jakości życia pacjenta, „Medycyna sportowa”, Warszawa 2020, s. 269.
3. https://wspomaganie-rozwoju.pl/blog/jaka-jest-rola-dotyku-w-rozwoju-czlowieka/ [dostęp: 12.06.2024].
4. A. Radny, Wpływ traumy na psychikę. Psychoterapia ofiary, Neurokognitywistyka w patologii i zdrowiu 2009– 2011, Sympozja I, Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, Szczecin 2011, s. 111-112.
5. L. K. Paprzycki (red.), Środki zabezpieczające, System Prawa Karnego, T. 7, C. H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2012, s. 168.
6. M. Dragan, Doświadczenie traumatyczne a uzależnienie od alkoholu, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008, s. 62-65.