Asertywność to kluczowa umiejętność, która może znacząco poprawić jakość naszych relacji, zarówno w sferze osobistej, jak i zawodowej. W tym artykule przyjrzymy się asertywności, zrozumiemy, co oznacza bycie asertywnym, i dowiemy się, jak rozwijać tę cenną umiejętność.
Czym jest asertywność?
Asertywność to sposób komunikacji, w którym wyrażamy swoje myśli, uczucia i potrzeby w sposób stanowczy, jednak szanujący zarówno nas samych, jak i innych. Oznacza to, że potrafimy wyrazić swoje opinie i granice, nie naruszając przy tym praw innych ludzi.
Bycie asertywnym oznacza, że nie unikamy konfliktów, ale starannie i kulturalnie rozwiązujemy różnice zdań. Nie poddajemy się presji innych, ale jednocześnie nie narzucamy innym swojej woli. To zdolność do wyrażania swojego „ja” bez strachu przed odrzuceniem czy krytyką.
Postępować asertywnie znaczy:
- W pełni wyrażać siebie i bronić swoich praw, szanując prawa innych.
- Brać odpowiedzialność za relację z ludźmi – stawianie warunków, pozwalanie lub nie zgadzanie się z nimi, decydowanie i wybór.
- Postawa: „JA to robię”, czyli nie pozostawanie w roli osoby, która wyłącznie reaguje i odbiera ataki innych.
Komunikat JA
Komunikat JA to forma komunikacji, w której wyrażamy swoje myśli, uczucia, potrzeby lub obserwacje w sposób subiektywny, opierając się na swoim punkcie widzenia. Jest to jedna z głównych technik asertywności, która pozwala nam wyrazić siebie i swoje wnioski w sposób klarowny i bezpośredni, jednocześnie szanując innych i unikając oskarżeń czy agresji.
Jego schematem jest:
Czuję się…kiedy ty…ponieważ…chciałbym/oczekuję.
Można też na końcu zdania zadać pytanie, które będzie potwierdzeniem tego, czy dana osoba zrozumiała przekaz i jest skora wykonać polecenie czy prośbę.
W komunikacie JA skupiamy się na wyrażeniu naszych własnych odczuć i myśli, unikając uogólnień czy osądów. Oto przykład, jak wykorzystać komunikat JA:
- Zamiast powiedzieć: „Przestań mi ciągle przerywać”, można powiedzieć: „Czuję się zirytowana, gdy Ty ciągle mi przerywasz, bo przez to nie pozwalasz mi skończyć mojej myśli. Chciałabym, żebyśmy się szanowali podczas rozmowy, nie przerywając sobie. Czy mogę Cię o to prosić?”
- Zamiast powiedzieć: „Ciągle bałaganisz w pokoju i nie można nic znaleźć”, można powiedzieć: „Jestem zdenerwowana, kiedy zostawiasz bałagan na biurku w pokoju, bo chciałabym, żeby dokumenty leżały w bezpiecznym miejscu i zawsze były pod ręką. Czy mogę Cię o to prosić?”
W ten sposób dajemy jasny komunikat odbiorcy, że mówimy o sobie, o tym, co się z nami dzieje, gdy ktoś zachowuje się lub mówi w określony sposób.
Nie bój się mówić o swoich uczuciach. Jednak najpierw, zanim się do kogoś zwrócisz, zastanów się, co konkretnie odczuwasz i nazwij na głos tę emocję. Mówienie o swoich emocjach, wyrażanie próśb i chęci co do tego, czego oczekujesz od innych sprawi, że twoje relacje z innymi osobami mogą zacząć się poprawiać, a ludzie zaczną okazywać ci szacunek, co z pewnością wpłynie korzystnie na twoje poczucie własnej wartości.
Zalety asertywności
Asertywność ma wiele zalet i pozytywnych skutków w naszym życiu. Oto kilka z nich:
Lepsza komunikacja: Asertywność poprawia naszą zdolność do jasnego i efektywnego komunikowania się z innymi.
Zdrowsze relacje: Bycie asertywnym sprzyja budowaniu zdrowych, nacechowanych szacunkiem relacji z innymi ludźmi.
Zwiększone poczucie własnej wartości: Asertywność pomaga nam zrozumieć naszą wartość i podtrzymywać poczucie własnej wartości.
Redukcja stresu: Dzięki asertywności unikamy frustracji i stresu związanego z niejasnymi komunikatami czy konfliktami.
Asertywność to kluczowa umiejętność, która może wpłynąć pozytywnie na nasze życie. Poprawia naszą komunikację, buduje zdrowe relacje i pomaga nam radzić sobie z konfliktami. Rozwijanie asertywności to proces, który warto rozpocząć, aby osiągnąć większy komfort w komunikowaniu się z innymi ludźmi i w budowaniu lepszych relacji.
Natalia Tatarczuch
(socjolog&coach)
Najnowsze komentarze