Utrzymanie zdrowych relacji międzyludzkich staje się kluczowym elementem naszego codziennego życia. Jednakże zdarza się, że napotykamy na toksyczne osoby, które mogą negatywnie wpływać na nasze samopoczucie i rozwój. Warto nauczyć się, jak skutecznie uwolnić się od takich relacji, aby móc skupić się na budowaniu pozytywnych więzi.
Toksyczne relacje mogą prowadzić do chronicznego stresu, depresji, lęku, a nawet problemów związanych z zdrowiem psychicznym, takich jak zaburzenia lękowe czy zaburzenia depresyjne. Stałe narażenie na toksyczność może wpływać na samopoczucie i obniżać jakość życia.
Jak rozpoznać toksyczność?
Pierwszym krokiem w uwolnieniu się od toksycznych osób jest zrozumienie, kiedy mamy do czynienia z toksyczną relacją. Toksyczni ludzie często wykazują negatywne cechy, takie jak manipulacja, krytyka, zazdrość czy agresja. Jeśli zauważasz, że relacja z daną osobą przynosi ci więcej stresu niż radości, może to być sygnał, że warto się zastanowić nad tą relacją.
Jak reagować na toksyczne osoby
Ustal granice
Jednym z najważniejszych kroków w radzeniu sobie z toksycznymi osobami jest ustalenie i utrzymanie granic. Określ, co jest dla ciebie akceptowalne, a co nie. Nie wahaj się wyrazić swoich uczuć i potrzeb. Toksyczne osoby często próbują manipulować innymi poprzez naruszanie ich granic. Toksyczne osoby będą próbowały cię krytykować i ośmieszać, ale nie możesz sobie na to pozwolić, bo gdy toksyk dostrzeże twoją słabość będzie próbował robić to częściej, by poczuć się lepiej, co wynika z jego niskiego poczucia własnej wartości. Bądź stanowczy i zdecydowany, śmiało mów „nie” i nie daj sobie wejść na głowę. To ty decydujesz o sobie.
Ogranicz kontakt
Jeśli to możliwe, ogranicz kontakt z toksycznymi osobami. To nie oznacza konieczności całkowitego zerwania relacji, ale może obejmować zredukowanie ilości czasu spędzanego razem. Skup się na relacjach, które przyniosą ci radość i satysfakcję. Warto również zastanowić się, czy dana osoba jest naprawdę istotna dla twojego życia. Jest to dla nas trudniejsze, jeśli dotyczy bliskich osób, np. kogoś z rodziny. Jednak i w takich sytuacjach warto zadbać o swoje zdrowie. Czasem zwykłe ograniczenie kontaktu już może być dla nas pomocne i nie warto mieć wyrzuty sumienia tylko dlatego, że chcemy ratować samych siebie w kontekście swojego zdrowia psychicznego.
Poszukaj wsparcia
Nie bój się szukać wsparcia w trudnych sytuacjach. Porozmawiaj z przyjaciółmi, rodziną lub nawet specjalistą, który może pomóc ci zrozumieć, jak radzić sobie z toksycznymi relacjami. Czasem spojrzenie z zewnątrz może dostarczyć nowych perspektyw i pomóc w podjęciu decyzji. Czasami nawet nie wiemy, że mamy do czynienia z kimś toksycznym i dopiero wiedza, świadomość tego pomaga nam więcej dostrzec oraz nauczyć się, jak postępować względem takich osób. Rozmowa ze specjalistą, bliskimi, czytanie na ten temat i ogólne zdobywanie wiedzy zawsze będą pomocne. Warto pójść w tym kierunku, choćby dlatego, by chronić się w przyszłości przed potencjalnym spotkaniem z toksyczną osobą oraz nauczyć się wcześniejszego rozpoznawania jej.
Rozwijaj samopoczucie emocjonalne
Istotną sprawą jest dbanie o swoje samopoczucie emocjonalne. Znajdź czas na aktywności, które sprawiają ci radość i relaksują umysł. To może być sport lub rozwijanie nowych umiejętności. Im silniejsza jest twoja odporność emocjonalna, tym łatwiej będzie ci radzić sobie z toksycznymi sytuacjami. Dbanie o czas dla samego siebie to okazywanie sobie zdrowej i nieegoistycznej miłości oraz zadbanie o poczucie własnej wartości, która jest filarem odporności psychicznej, czyli siły do radzenia sobie z wyzwaniami życia, a także trudnymi osobami. Rozwijaj swoje hobby, spędzaj czas w taki sposób, aby poczuć wewnętrzny spokój i wyciszenie.
Praktykuj autorefleksję
Zastanów się głęboko nad swoimi uczuciami i reakcjami wobec toksycznych osób. Autorefleksja pozwoli ci lepiej zrozumieć, dlaczego dana relacja jest szkodliwa dla ciebie. Pytaj siebie, czy uczucia, które towarzyszą ci podczas interakcji z tą osobą, są zdrowe i czy relacja przynosi ci prawdziwą wartość. To pomoże ci rozwijać samoświadomość twoich zachowań, schematów, emocji, myśli o tym, co ci służy, jakie masz potrzeby i czy je realizujesz. Życie nie w zgodzie z samym sobą i swoimi potrzebami oraz wartościami sprawia, że czujemy wewnętrzny konflikt i dyskomfort emocjonalny.
Unikaj negatywnego sąsiedztwa
Oprócz relacji osobistych, toksyczne środowisko może wpływać na nasze samopoczucie. Staraj się unikać negatywnego sąsiedztwa i miejsc, które generują toksyczność. To może obejmować zarówno fizyczne miejsca, jak i przestrzeń wirtualną, taką jak społeczności online, które negatywnie wpływają na twoje emocje. Zastanów się nad miejscem, w którym żyjesz i ludźmi, którymi się otaczasz. Pierwszym objawem tego, że wokół ciebie są osoby toksyczne jest to, czy wspierają twoje pomysły, aspiracje, rozwój czy może ściągają cię w dół, demotywując i sprawiając, że nie masz chęci na to, by osiągać więcej i iść do przodu. Ludzie, którzy są toksyczni będą cię hamować.
Kultywuj pozytywne relacje
Inwestuj czas i energię w relacje, które przynoszą ci wsparcie i pozytywne doświadczenia. Zbudowanie silnych więzi z ludźmi, którzy dzielą twoje wartości i cele, może znacznie zwiększyć jakość twojego życia. Skoncentruj się na relacjach, które są wzajemnie wspierające i inspirujące. Osoby toksyczne nie otaczają się pozytywnymi ludźmi, a kiedy ty zaczniesz spędzać czas z osobami wartościowymi, automatycznie uwolnisz się od otoczenia toksyków. Przysłowie ,,z kim przestajesz, takim się stajesz” jest w pełni prawdziwe, więc otaczaj się osobami, które naprawdę cię kochają i dla których jesteś ważny.
Ucz się technik radzenia sobie z konfliktami
Znalezienie skutecznych strategii radzenia sobie z konfliktami może pomóc w minimalizowaniu negatywnego wpływu toksycznych osób na twoje życie. Naucz się skutecznej komunikacji, rozwiązywania problemów i negocjacji. Posiadanie umiejętności konstruktywnego rozwiązywania konfliktów pozwoli ci utrzymać zdrowe relacje. Zdobywanie umiejętności w temacie skutecznej komunikacji pomoże w rozmowie nie tylko z osobami toksycznymi, ale każdym, z kim masz do czynienia na co dzień. To umiejętność wyrażenia swoich oczekiwań, potrzeb, emocji w sposób asertywny i bez zbędnych wybuchów emocji.
Zainwestuj w rozwój osobisty
Kontynuuj swój rozwój osobisty, skupiając się na budowaniu swojej pewności siebie i samoświadomości. Im silniejsza jest twoja samoocena, tym bardziej odporny będziesz na toksyczne wpływy z zewnątrz. Kursy rozwoju osobistego, czytanie inspirujących książek i uczestnictwo w warsztatach mogą być doskonałymi narzędziami do wzmacniania twoich umiejętności życiowych.
Uwolnienie się od toksycznych osób to proces, który wymaga czasu, determinacji i wysiłku. Kluczowe jest budowanie zdrowych granic, poszukiwanie wsparcia, unikanie negatywnego środowiska, a także inwestowanie w swój rozwój osobisty. Pamiętaj, że dbanie o swój dobrostan emocjonalny to ważny krok w kierunku satysfakcjonującego i pełnego życia. Bądź świadomy swoich potrzeb i podejmuj decyzje, które służą twojemu dobru.
Natalia Tatarczuch
(socjolog&coach)