Zdrowie to z reguły pierwsze, co wymieniamy, składając sobie nawzajem życzenia. Mówi się, że jak jest, to ze wszystkim innym człowiek sobie poradzi. Jednym z podstawowych czynników, dzięki którym możliwe jest zachowanie dobrego zdrowia, jest aktywność fizyczna. Co więcej, odpowiada ona również za prawidłowy rozwój fizyczny, psychiczny, a także społeczny.
Ruch to zdrowie? A i owszem. Z jednej strony aktywność fizyczna angażuje niemal cały organizm, natomiast z drugiej generuje efekty, które dotyczą prawie wszystkich tkanek i narządów. Dobrostan, jaki osiągamy poprzez ponawianie ćwiczeń, wpływa na inne sfery funkcjonowania: psychiczną, intelektualną i społeczną, tym samym definiując jakość naszego życia.
Ruch ma nieocenione znaczenie dla zdrowia, dobrego samopoczucia, jak też długości życia. Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje dorosłym 150-300 minut umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo (zamiennie z 75-150 minutami intensywnych ćwiczeń). W przypadku dzieci i młodzieży zalecenia wynoszą 60 minut dziennie.
Na czym więc polega pozytywny wpływ ruchu na zdrowie?
Układ mięśniowo-szkieletowy
Aktywność fizyczna sprawia, że włókna mięśniowe stają się grubsze (dzięki czemu zwiększa się masa mięśniowa), bardziej wytrzymałe (co wzmacnia siłę mięśni) i odporne na zmęczenie. Ponadto prowadzi do wzrostu siły skurczu mięśni, ponieważ we krwi wzrasta ilość substancji do niego potrzebnych, takich jak np. potas, sód, wapń, żelazo i glikogen. Ruch poprawia również koordynację i stabilizację nerwowo-mięśniową.
Wysiłek fizyczny powoduje wzrost gęstości kości. Dzieje się tak, gdyż w tkance kostnej zwiększa się ilość tzw. istoty zbitej. Zawiera ona fosforan wapnia i decyduje o mocy i sztywności kości, a także ich odporności i podatności na urazy mechaniczne. Ćwicząc, zmniejszamy ryzyko osteoporozy.
Ruch sprzyja również naszym stawom: za jego sprawą zwiększa się zakres ruchu i elastyczność więzadeł.
Układ sercowo-naczyniowy
Aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na układ krwionośny. Wspomaga pracę serca i ukrwienie narządów. Co ważne, zwiększa krążenie, a także dostarcza do komórek tlen i substancje odżywcze. Jednocześnie poprawia proces usuwania z organizmu szkodliwych i zbędnych produktów przemiany materii.
Za sprawą ćwiczeń obniża się ciśnienie tętnicze, a we krwi wzrasta liczba erytrocytów (czerwonych krwinek) i zawartej w nich hemoglobiny.
Układ odpornościowy
Jak potwierdzają badania, regularny i umiarkowany ruch w istotny sposób mobilizuje nasz układ odpornościowy. Nie tylko zmniejsza ryzyko infekcji, ale też przeciwdziała rozwojowi chorób przewlekłych. Osoby aktywne rzadziej chorują, a choroby mają u nich łagodniejszy przebieg. Ponadto szybciej wracają do zdrowia.
Jak to się dzieje?
Podczas aktywności fizycznej zwiększa się liczba i aktywność niektórych komórek odpornościowych, np. limfocytów. Produkują one przeciwciała, które rozpoznają obce antygeny, tym samym zmniejszając ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych i zakażeń.
Wysiłek fizyczny powoduje również wzrost produkcji makrofagów, czyli komórek neutralizujących patogeny chorobotwórcze. Ruch poprawia ich skuteczność w zwalczaniu bakterii i wirusów.
Układ trawienny
Regularna aktywność fizyczna wspomaga metabolizm i ma korzystny wpływ na jelita. Wspiera walkę ze zbędnymi kilogramami i pomaga utrzymać prawidłową masę ciała. Systematyczny wysiłek fizyczny o umiarkowanej intensywności zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu chorób cywilizacyjnych, takich jak np. cukrzyca i otyłość.
Układ oddechowy
Aktywność fizyczna wspomaga pracę płuc i zwiększa ich pojemność. Dzięki temu do płuc trafia jednorazowo większa ilość tlenu, a w efekcie komórki mogą zostać szybciej dotlenione. Jednocześnie skuteczniej usuwany jest z nich dwutlenek węgla.
Układ nerwowy
Umiarkowana aktywność fizyczna jest dla organizmu relaksem. W trakcie ruchu wydzielają się endorfiny, hormony szczęścia, a także istotnie zwiększa się ilość uwalnianej serotoniny, ważnego neuroprzekaźnika. Poprawia to nasze samopoczucie i zwiększa motywację do działania, zapobiegając jednocześnie niektórym zaburzeniom psychicznym, np. stanom depresyjnym. Wysiłek fizyczny normuje poziom adrenaliny we krwi, likwidując tym samym skutki stresu.
Regularne uprawianie sportu wzmacnia nas psychicznie: uczy dyscypliny, przezwyciężania własnych słabości oraz pokonywania trudności. Ćwicząc, nabywamy umiejętności radzenia sobie ze zmęczeniem oraz przyjmowania sukcesów i porażek.
Aktywność fizyczna uczy systematyczności oraz odpowiedzialności za siebie i innych. Wszystko to ma przełożenie na nasze codzienne życie, realizowane zadania i obowiązki.
Osoby uprawiające sport są na ogół pogodne, optymistyczne i dobrze czują się w grupie. Treningi to okazja do nawiązywania nowych znajomości i utrwalania starych, do współpracy i zdrowej rywalizacji.
Osiągane w wyniku treningu dobre samopoczucie i sprawność fizyczna dodają nam pewności siebie, wiary we własne możliwości i siły, ponadto nabieramy przekonania o swojej wartości. To z kolei ułatwia i pomaga w nawiązywaniu dobrych relacji międzyludzkich. Potrafimy odnaleźć swoje miejsce w społeczności, co tworzy dobre podstawy do spełnionego i satysfakcjonującego życia.
Choroby cywilizacyjne to obecnie prawdziwa plaga w społeczeństwach wysoko rozwiniętych. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest brak regularnej aktywności fizycznej. Jak mawiał już w XVI wieku Wojciech Oczko: „Ruch jest w stanie zastąpić prawie każdy lek, ale wszystkie leki razem wzięte nie zastąpią ruchu”. Może więc zawczasu poćwiczymy?
Źródła:
- https://zpe.gov.pl/a/aktywnosc-fizyczna-a-zdrowie/DohGDQ6Xy
- https://www.cmmedicum.com/czy-ruch-to-zdrowie/
- https://ncez.pzh.gov.pl/aktywnosc-fizyczna/korzysci-zdrowotne-z-podejmowania-aktywnosci-fizycznej-w-wieku-dojrzalym/
- https://gemini.pl/poradnik/odpornosc/codzienne-cwiczenia-wzmocnia-twoja-odpornosc-dodatek-czesc-ii/
Najnowsze komentarze