Cukierki, ciastka, wszelkiego rodzaju batony czy pączki lub drożdżówki to chyba najpopularniejsze słodkie przekąski. W wielu przedsiębiorstwach, biurowcach od lat stoją nawet specjalne automaty, gdzie można je zakupić – najlepiej w komplecie ze słodzonym i koloryzowanym napojem. Jeśli i Ty planujesz ustawić taki w swojej firmie, być może dzieje się tak, ponieważ jesteś przekonany, że intensywna praca umysłowa wiąże się ze wzrostem zapotrzebowania na energię. A co za tym idzie, że jeśli Twoi pracownicy nie będą sobie dostarczać takich dodatkowych kalorii, ich mózgi zwolnią obroty, ponieważ do utrzymania najwyższej sprawności potrzebują uzupełniać szybkie źródła energii.
Czy jednak podjadanie kalorycznych słodkich przekąsek rzeczywiście doda energii Twoim pracownikom? Czy powinni je jeść, by dobrze i wydajnie pracować?
Funkcjonowanie mózgu a glukoza
Jak się okazuje, nasz mózg stale się zmienia, choć jeszcze stosunkowo niedawno za fakt podawano coś przeciwnego. Nowe połączenia między neuronami (komórkami nerwowymi) tworzone są nieustannie. Również ilość i funkcjonowanie neuroprzekaźników, czyli związków przewodzących impulsy nerwowe, się zmienia. Wiadome jest też, że na to, jak działa nasz układ nerwowy, wpływa i to w sposób znaczący sposób, w jaki się odżywiamy. Bez względu na to, w jakim jesteśmy wieku, dieta oddziałuje na pracę naszego mózgu. To z tego powodu warto zadbać o obecność w niej składników sprzyjających uaktywnieniu komórek nerwowych i sprawnemu funkcjonowaniu sieci połączeń między nimi.
Glukoza to jedyne paliwo dla naszego mózgu. Komórki nerwowe, w przeciwieństwie do innych, nie mają zdolności przetwarzania białek i tłuszczów na glukozę, i dlatego neurony wchłaniają ją z naczyń krwionośnych. Stamtąd transportowana jest ona do komórek, gdzie zamienia się w energię.
Okazuje się, że jeśli chodzi o prawidłowe funkcjonowanie mózgu, nie sprzyja mu ani niedobór, ani nadmiar glukozy.
Organizm po spożyciu słodkiej przekąski
Skład słodkich przekąsek to przede wszystkim cukry proste, m.in. glukoza i fruktoza. Organizm przyswaja je od razu i trafiają do krwiobiegu. Wówczas poziom cukru we krwi gwałtownie wzrasta, za sprawą czego trzustka wydziela insulinę. Hormon ten pomaga przetworzyć i przenieść cukier do komórek, które z kolei wykorzystują go jako źródło energii. Tą metodą w naszym organizmie utrzymywany jest stabilny poziom cukru we krwi.
Jednak w sytuacji, gdy raczymy się słodkim w nadmiarze, wyżej wymieniony pułap jest zbyt wysoki, a to pociąga za sobą większe zapotrzebowanie na insulinę, tak aby przetworzyć nadmiar cukru. Trzustka zwiększa więc produkcję hormonu, co z kolei może skutkować stanem przewlekłej nadprodukcji insuliny. Stwarza to już ryzyko wystąpienia insulinooporności, której konsekwencję może stanowić cukrzyca i otyłość.
Co więcej, nadmiar insuliny powoduje uszkodzenie naczyń krwionośnych, a co za tym idzie utrudnia dopływ krwi do mózgu. Cukier wykazuje ponadto negatywny wpływ na funkcjonowanie synaps w mózgu – są to połączenia między neuronami, w których mieszczą się neuroprzekaźniki. Z uwagi na arteriosklerozę tętnic szyjnych i znajdujących się w mózgu naczyń włosowatych wysoki poziom cukru we krwi może też prowadzić do udarów.
Jakby tego było mało, słodkie przekąski mogą stać się przyczyną osłabienia układu immunologicznego organizmu, jak również powodować wzrost poziomu cholesterolu we krwi – pociąga to za sobą ryzyko wystąpienia chorób serca, jak i innych chorób przewlekłych.
Warto pamiętać też, że zdecydowana większość dostępnych na rynku słodkich przekąsek ma w swoim składzie wiele szkodliwych dla organizmu dodatków, np. konserwantów czy sztucznych barwników, a te szkodzą naszemu zdrowiu.
Słodkie przekąski a poziom naszej energii
Sieć zależności jest prosta: konsumpcja dużej ilości cukrów prostych powoduje nadmiarowy wyrzut insuliny, a za jego sprawą dochodzi do obniżenia poziomu naszej energii. Skutkuje to spadkiem poziomu cukru we krwi poniżej normy, czego następstwem może być z kolei hipoglikemia. Do objawów tego zaburzenia należą m.in.:
- osłabienie;
- uczucie zmęczenia;
- drażliwość;
- ból głowy.
Konsekwencją hipoglikemii może być wykorzystanie przez nasz organizm innych źródeł energii, np. tłuszczów, w wyniku czego powstają związki zwane ketonami. Niestety to ostatnie nie stanowi skutecznego sposobu produkowania energii, może więc doprowadzić do pogłębienia się osłabienia i zmęczenia.
Wpływ cukru na nasz organizm – badania
Czy dodatkowe kalorie ze słodkich przekąsek są naprawdę konieczne? Czy deficyt energetyczny pogorszy sprawność umysłową Twoich pracowników? Jak wykazały wyniki badań, nie wpływa on znacząco na spadek sprawności umysłowej.
W eksperymencie wykorzystano testy kognitywne, za pomocą których można ocenić umiejętności intelektualne i poznawcze danego pracownika. Analizując wpływ deficytu energetycznego na pracę mózgu, powtórzono je następnie po 3 i 6 miesiącach. Przeprowadzone zostały zarówno testy pamięci wizualnej i werbalnej, jak i oceniano zdolność do uwagi i koncentracji. Rezultat? Nie odnotowano znaczących różnic w kognicji, czyli zdolności mózgu do przyjmowania, rozpoznawania oraz przetwarzania informacji.
W innym badaniu weryfikowano wpływ na sprawność umysłową postu o różnej długości (trwającego 24 godziny lub polegającego na pominięciu jednego albo dwóch posiłków). Wyniki porównano z testami kognitywnymi z dnia, w którym badani odżywiali się normalnie. Stwierdzono, że w żadnym z wyżej wymienionych deficytów nie ma wyraźnych różnic, jeśli chodzi o zdolność utrzymania skupienia, koncentracji, a także pamięć krótkotrwałą czy np. czas reakcji.
Kierując się rezultatami powyższych badań, można wyciągnąć wniosek, że nieumiejętność efektywnej pracy bez słodkich przekąsek pod ręką może świadczyć o problemie, ale leżącym raczej w sferze psychiki.
Co do badań, jedno z najnowszych wskazuje na negatywny wpływ cukru na nasz organizm. Uczeni z University of California podawali dwóm grupom szczurów wodę z dodatkiem słodkiego syropu kukurydzianego. Dodatkowo jedna z nich dostawała też kwasy tłuszczowe omega-3. Wcześniej, tj. sześć tygodni przed badaniem, zwierzęta wpuszczono do labiryntu, by ocenić, jak sobie w nim poradzą. Powtórzono to również po zmianie diety. Stwierdzono wtedy, że szczury, których nie suplementowano kwasem omega-3, nie tylko zapomniały, jak poruszać się po labiryncie, ale były też wolniejsze niż te z drugiej grupy. Co więcej, zdiagnozowano u nich zaburzone przekazywanie informacji pomiędzy neuronami. Zdaniem naukowców wskazuje to na jednoznaczny wniosek z badania, mianowicie taki, że spożywanie słodkich produktów może stać u źródła pogorszenia się procesów pamięci i uczenia się.
Jedno z najstarszych funkcjonujących w społeczeństwie przekonań, jakoby cukier dodawał energii, pomagał w tym, by nie zasnąć, a nawet czynił nas hiperaktywnymi, jest tak naprawdę mitem. W jednym z badań porównano spożycie cukru z lekką aktywnością fizyczną, żeby zweryfikować, co w większym stopniu stymuluje organizm. Okazało się, że energiczny spacer zdecydowanie wygrywa. Osoby raczące się słodyczami co prawda czuły początkowo skok energii, ale był on krótkotrwały, a zaraz po nim przychodziła senność i wyraźny brak sił. Wyniki te potwierdził eksperyment, w którym porównano napoje z cukrem ze zwykłą wodą. Efekt? Osoby, które piły te pierwsze, robiły się senne po upływie zaledwie pół godziny od spożycia.
Wniosek jest oczywisty: jeśli chcesz dodać energii swoim pracownikom, zapewnij im dostęp do zdrowych przekąsek, takich jak np. owoce, orzechy i nasiona – nie zapominając przy tym o wodzie.
Źródła:
- https://asterion.com.pl/czy-spozywanie-cukru-wplywa-na-twoja-energie-na-co-dzien/
- https://vimed.pl/mozg-nie-lubi-slodyczy/
- https://sensit.pl/blog/post/5
- https://blogujmy24.pl/czy-przekaska-to-niezbedna-energia-dla-mozgu/
Najnowsze komentarze